Dolambaçlı Atasözleri

Kültür Edebiyat

Tavşan, yavrusuna: “Yedi günün yitti, bıyığın bitti, hadi yokuşa!” demiş.
Anlamı: İnsan, çocukluk, hastalık vb sebeplerle yakınlarına muhtaç olabilir. Onlar da bu yardımı severek yaparlar. Ancak bu yardımların rahatlığına alışıp bunu sürdürmemek, kimseye uzun süre yük olmamak gerekir. İnsana yakışan yardıma muhtaç olana yardım etmektir; öte yandan da yardım alana yakışan bunu gereksiz uzatarak suistimal etmemektir. Bu atasözümüz günü geldiğinde herkesin hayatının sorumluluğunu alması gerektiğini ifade etmek için söylenir.

***

 

Tilkiyi tavukla taşlamışlar da: “Gazabını artır Yâ Rabbi!” diye dua etmiş. 
Anlamı: Hilekâr ve kurnaz kimseler elbette bunun karşılığını görmeli ve yaptıkları haksızlıkların cezasını çekmelidirler. Ancak bu atasözünde dikkat çekildiği gibi, bu ceza ona taş yerine tavuk atmak olursa, o hilekârı ödüllendirmek olur; bu da onları sevindirir ve hile yapıp başkalarını kandırmak için daha da cesaretlendirir. Bu sebeple kötülüğe karşı öfkeyle ve düşünmeden karşılık vermeden önce konu iyice anlaşılmalı ve öyle karar verilmelidir. Yoksa hile yapanın, beklediği karşılığı vererek onun çıkarına hizmet etmiş olabiliriz.

 

***

 

Vara “var”; yoka “yok” denir.
Anlamı: İnsanın sözü de davranışları da doğru olmalı. Çünkü yalancılık en kötü ahlaktır ve insana hiç yakışmayan bir tutumdur. Bir Müslüman asla yalan söylemez. Üstelik her yalancı er geç yalanının kötü sonuçlarına katlanır. Bundan dolayı bu atasözümüzde var-yok kelimeleri üzerinden, insanın her işinde dürüst ve her sözünde doğru olması gerektiği anlatılmıştır. İnsan var olan bir şeye “var”, yok olan bir şeye de “yok” demelidir. Yani doğruluk üzere yaşamalıdır. 

***

 

Nerede çiroz kurumaz, “orada oturulmaz” demişler.
Anlamı: Çiroz, balığın rüzgârda kurutulmuş haline denir. Çok nemli ve havası rutubetli yerlerde ise balık kurutulması zor olur ve kurumadan bozulur. Bu atasözümüzde rutubetli olmayan yerlerin, insan sağlığı için daha elverişli olduğu vurgulanmıştır.

Yorum Ekle

Sesini Yükselt!

Yorumunu Herkesle Paylaş En Çok
Beğeni Alan Yorum En Üstte Yayınlansın.

Yorum yapabilmek için giriş yapınız
Henüz hiç yorum yapılmadı, ilk yorumu yapan sen ol!