Aklımda Bin Bir Soru

KÖPEKBALIKLARI UYURLAR MI?

Evet köpekbalıkları da uyur, ama uykularında bile yüzerler. Bunun iki sebebi var: Birincisi, köpekbalıkları yüzmezlerse batarlar. Çünkü diğer balıkları denizin belli seviyelerinde tutan yüzme kesecikleri köpekbalıklarında yoktur.

İkincisi ise; köpekbalıkları sürekli ağzı açık olarak yüzerler. Çünkü yüzerken ağızlarından geçen su, başın yanlarında bulunan yarıklardan dışarı çıkarken sudan oksijen alır. Dolayısıyla köpekbalıkları için yüzmek, nefes almak demektir. Durursa ölür.

Bu gerçeğe baktığımızda, köpekbalıklarının okyanusta sürekli yüzmek üzere yaratılmış olduklarını anlarız. Bu tabloyu, köpekbalıklarına verilmiş olağanüstü tat alma becerileriyle birlikte düşündüğümüzde, karşımıza sürekli mesai yapan “okyanus devriyeleri” çıkar. Hakikaten köpekbalıkları, yaralanmış ya da ölmek üzere olan pek çok deniz yaratığını çok uzakta dahi olsa algılar ve harekete geçer. Buradan rahatlıkla köpekbalıklarının, yaşadığı deniz ve okyanusları temiz tutmakla görevli hayvanlar olduklarını çıkarabiliriz.

***

AKCİĞERLERİMİZ NEYE BENZER?

Nefes alıp vermede başlıca rol oynayan akciğerlerimiz üzüm salkımı şeklindedir. İçinde alveol adı verilen ve kanın oksijen aldığı bu hava kesecikleri, akciğerlerin yüzeyinin daha geniş olmasını sağlar. Akciğerlerin her birinde üç yüz milyondan fazla alveol mevcuttur.

Alveollerin toplam yüzey alanı neredeyse bir tenis kortu büyüklüğündedir. Ancak egzersiz yapmadığımızda bu alanın sadece 1/20’sini kullanırız. Bu da vücudumuza daha az miktarda oksijen girmesi anlamına gelir. Bu, hareket etmenin ne kadar önemli olduğunu anlatan önemli bir gerçektir.

***

***

GERİ GERİ UÇAN KUŞ VAR MI?

Evet var. Geriye doğru uçan tek kuş ‘sinekkuşu’dur. Diğer isimleri, arı kuşu, kolibri. Sinekkuşu aynı zamanda dünyanın en küçük kuşudur. Ve göçmen kuşlardandır.

***

SADECE TÜRKİYEDE YAŞAYAN BİR BÖCEK SÖYLER MİSİN?

Altı duyargalı geyik böceği, dünyada sadece ülkemizde yaşayan bir böcektir. Nerede mi? Amanos’larda.